Inleiding
Het in 1998 gestartte onderzoekprogramma Geweld- en gevaarbeheersing in conflictsituaties vindt plaats binnen de leerstoel en kenniskring openbare orde en gevaarbeheersing. De leerstoel richt zich op het vergaren en verspreiden van wetenschappelijk gefundeerde en praktisch toepasbare kennis over de interactie tussen politie en burgers in (kleinschalige en grootschalige) potentieel gevaarlijke situaties, de effectiviteit van verschillende vormen van politieoptreden in de maatschappelijke context (zoeken naar "goede werkwijzen") en de effectieve en efficiënte overdracht van de benodigde kennis en vaardigheden aan politiemensen. Het hele spectrum van gevaarbeheersing en geweldtoepassing komt aan de orde, waarbij zowel aandacht besteed wordt aan pro-actie en reactie, als aan preventie en repressie. Het gaat steeds om situaties met een (potentieel) gevaar waarin sprake is van interactie tussen mensen: interacties tussen politie en burgers of interacties in samenwerkingsrelaties binnen de politieorganisatie of met partners. Inhoudelijk liggen de prioriteiten op de volgende terreinen:
-
Openbare orde
-Openbare veiligheid
-Beheersing van gevaar
Centraal in de activiteiten van leerstoel en kenniskring staan (inter)nationaal vergelijkend onderzoek (met een toepasbaar wetenschappelijk karakter) en (inter)nationaal gedeelde kennisontwikkeling van tactieken, strategieën en de effectiviteit van interventiestrategieën. Effectief wordt daarbij opgevat als bijdragend aan een veilig (voor burgers én politie) en verantwoord politieoptreden. De onderzoeken richten zich vooral op het vinden van goede werkwijzen en niet eenzijdig op incidenten.
Voor alle activiteiten gelden de volgende uitgangspunten:
-er is expliciet aandacht voor de verbinding tussen theorie, praktijk en opleiding;
-er is expliciet aandacht voor afstemming met andere leerstoelen;
-er is expliciet aandacht voor internationale aspecten;
-er is expliciet aandacht voor kennistransfer via onderwijs, workshops,
verdiepingsbijeenkomsten, themadagen, Politiekennisnet, website, etc.
De kenniskring is multidisciplinair samengesteld met medewerkers van de Politieacademie, externe onderzoekers en deskundigen uit korpsen of andere instanties op het domein.
Activiteiten 2008
Algemeen
Het activiteitenplan kent een aantal vaste elementen, die jaarlijks terugkeren. Daaronder valt in elk geval het volgende:
-het opstellen van de vereiste management rapportages, ingebed in de P&C-cyclus.
-het publiceren van onderzoeksrapporten (minimaal twee per jaar)
-het publiceren in (inter)nationale vakbladen (minimaal driemaal per jaar)
-het consulteren van het werkveld (vooral via de portefeuillehouders van de Raad van Hoofdcommissarissen)
-het organiseren van bijeenkomsten voor medewerkers van korpsen
-ondersteuning van de professionalisering van docenten.
Het lectoraat is formeel ingesteld voor een periode van vier jaar, beginnend vanaf 1 juli 2004. Dat betekent dat in 2008 een beslissing genomen moet worden over continuering van het lectoraat. In de eerste helft van 2008 zal een evaluatie van het lectoraat plaatsvinden.
Speerpunten voor 2008
Op grond van de ervaringen opgedaan in de periode 2004 – 2007 gelden de volgende speerpunten:
1.versterking van de verbinding tussen kennis, onderwijs en praktijk op het vakgebied
2.verdere versterking van de internationale positie van het lectoraat
Nieuwe zich aandienden projecten zullen beoordeeld worden op grond van de volgende criteria:
-ze dragen bij aan de doelstelling van het lectoraat
-ze passen bij bovengenoemde speerpunten
-er is capaciteit beschikbaar voor uitvoering van de projecten
1.Versterking van de verbinding tussen kennis, onderwijs en praktijk op het vakgebied
Deze versterking zal tot uiting komen op de volgende manieren:
-samenstelling kenniskring: deelname docentonderzoekers
-samenstelling kenniskring: deelname practicitoners
-toename participatie docenten, studenten en practicitoners in projecten
-toename van het aantal activiteiten gericht op kennistransfer naar docenten en practicitoners
-toename van communicatie naar doelgroepen binnen onderwijs en praktijk
-bijdrage aan de ontwikkeling en uitvoering van een MSc afstudeervariant Gevaarbeheersing
Daarbij zal de bestaande samenwerking met andere kenniswerkers binnen de Politieacademie voortgezet en versterkt worden, vooral met
-het lectoraat crisisbeheersing en het lectoraat i.o. multidisciplinair oefenen en leren
-het lectoraat gemeenschappelijke veiligheidskunde
-het lectoraat lerende politieorganisatie
-mediatheek en kennismakelaar Politiekennisnet
-congresbureau en communicatie
Inhoudelijk is de praktijkrelevantie van de uitgevoerde projecten al hoog. Dat zal gecontinueerd worden.
In 2008 lopen de volgende onderzoeksprojecten door:
-Grootschalig Etnisch Geweld (afronding 2008)
-Vervolgonderzoek naar het verloop en de aanpak van jaarwisselingen (rapportage in april)
-Gevaarherkenning (afronding 2008)
-Analyse Praktijkproeven (doorlopend)
-Crowd management (publicatie in boekvorm 2008)
In 2008 worden in elk geval de volgende projecten gestart
-Onderzoek recente ervaringen ME (afronding 2008)
-Testen nieuwe holster (afronding 2008)
-AIO – project Coöperatie, confrontatie en verzoening. Het verbeteren van de interactie tussen politie en burgers (in samenwerking met lectoraat gemeenschappelijke veiligheidskunde)
2.verdere versterking van de internationale positie van het lectoraat
Het lectoraat neemt internationaal een sterke positie in, vooral op het gebied van (leren van en voor) public order management, in het bijzonder het politieoptreden rond voetbalwedstrijden. Deze positie zal verder worden uitgebreid. Daarbij gelden de volgende uitgangspunten:
-aansluiten bij ontwikkelingen in Europees verband
-voorkomen van een eenzijdige West-Europese oriëntatie op politierelevante kennis
In september 2008 loopt de door het lectoraat (in samenwerking met het CIV) gecoördineerde pilot van het Europese evaluatieteam/ peer review af. Aan de EU werkgroep voor politie samenwerking zal een evaluatie aangeboden worden en zullen voorstellen gedaan worden hoe de opgedane ervaringen het best benut kunnen worden.
Het lectoraat zal naar verwachting een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van een onder de auspiciën van de EU op te zetten Europese opleiding voor commandanten bij voetbalwedstrijden. Deze opleiding zal op voorstel van het lectoraat naast een theoretisch deel ook een praktisch deel kennen in de vorm van peer reviews conform de door het lectoraat ontwikkelde methodologie.
Het lectoraat speelt daarnaast een belangrijke ondersteunende rol bij de organisatie en uitvoering van CEPOL-cursussen op het gebied van public order en crowd management, waaronder een in maart en september in Oostenrijk/ Zwitserland geplande 2-staps cursus.rond Euro 2008
Ten behoeve van de internationale kennistransfer wordt gewerkt aan een aantal Engelstalige publicaties die als leerboek in Europees verband kunnen dienen
-een bundel met bijdragen die de afgelopen jaren vanuit het lectoraat aan CEPOL-opleidingen verzorgd zijn (gereed 2008)
-een publicatie in boekvorm (inclusief casuïstiek) over ervaringen met de aanpak van internationale voetbalwedstrijden op basis van de in de afgelopen jaren gehouden peer reviews (gereed 2008)
-continuering van het werk aan een leerboek over Public Order Management (naar verwachting gereed in 2009)
De samenwerking met de Ruhr-Universiteit Bochum, de Universiteit van Liverpool en de Zweedse Politieacademie wordt voortgezet. Nagegaan zal worden in hoeverre ook invulling gegeven kan worden aan samenwerking op het vakgebied met andere Politieacademies (vragen om samenwerking zijn ontvangen vanuit de Deutsche Hochschule der Polizei, het Scottish Institute for Policing Research, het Portugese Instituto Superior de Ciências Policiais e de Segurança Interna en de Dnipropetrovsk State University of Internal Affairs, Oekraïne)
