INHOUD

Voorwoord

Samenvatting

Summary

1. Inleiding:

2. Politieel geweldgebruik en geweldmiddelen
Regelgeving
Zijn de huidige geweldmiddelen toereikend?
Is de geoefendheid toereikend?

3. Netten

4. Wapenstokken

5. Sprays

6. Conclusies

Literatuur

Bijlage 1: Geraadpleegde personen

Bijlage 2: Modelrichtlijnen IACP voor het gebruik van peperspray



Voorwoord

Artikel 11 van de grondwetPolitiewet 1993 bepaalt dat de ambtenaar van politie bevoegd is in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening geweld te gebruiken, wanneer het beoogde doel dit, mede gelet op de aan het gebruik van geweld verbonden gevaren, rechtvaardigt en dat doel niet op een andere wijze kan worden bereikt.
Ambtenaren van politie zijn uitgerust met een aantal geweldmiddelen. In de basispolitiezorg de korte wapenstok en het pistool. Bijzondere eenheden hebben daarnaast de beschikking over een aantal andere geweldmiddelen.
Mede naar aanleiding van geluiden dat het geweld en de criminaliteit op straat aan het verharden zouden zijn is de opvulling van het zogenaamde "gat" tussen de korte wapenstok en pistool opnieuw ter sprake gekomen. Volgens sommigen zou er bij een betere beheersing van basale beroepsvaardigheden door politieagenten overigens helemaal geen "gat" bestaan. Volgens anderen zou ook bij een betere beheersing van beroepsvaardigheden de behoefte aan een extra geweldmiddel in de basispolitiezorg blijven bestaan om een veilig en verantwoord politieoptreden mogelijk te maken.
Zonder vooruit te willen lopen op de uitkomst van deze discussie is ervoor gekozen nader onderzoek te doen naar geweldmiddelen die mogelijk in aanmerking zouden kunnen komen als (extra) politiewapen voor gebruik binnen de basispolitiezorg.
In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken is onderzoek gedaan naar de geschiktheid voor gebruik in de basispolitiezorg van drie typen wapens die veelvuldig genoemd worden als mogelijke opvulling van het gat tussen korte wapenstok en pistool:
- netten;
- lange wapenstokken;
- chemische sprays, met name natuurlijke en synthetische varianten van peperspray.

Het onderzoek had tot doel inzicht te krijgen in de werking, effectiviteit, risico's, benodigde vaardigheden en consequenties voor het politieoptreden met betrekking tot de drie hierboven genoemde geweldmiddelen. De informatie diende gebaseerd te zijn op gebruik in de praktijk en zo mogelijk op al verricht onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek.

Hoofdstuk 1 biedt achtergrondinformatie over de vraagstelling en de gehanteerde criteria. Hoofdstuk 2 besteedt in het algemeen aandacht aan geweldmiddelen voor de politie en ontwikkelingen met betrekking tot zogenaamde niet of minder dodelijke geweldmiddelen in het bijzonder. In hoofdstuk 3 tot en met 5 worden achtereenvolgens de drie onderzochte geweldmiddelen behandeld. Hoofdstuk 6 bevat de conclusies.


Netten, stokken en sprays
Nieuwe wapens voor de Nederlandse politie?

Otto Adang, Robert van der Wateren en Jacques Steernberg
uitgegeven door Elsevier bedrijfsinformatie, 's-Gravenhage, 1999, ISBN 90-5749-384-5
Reacties op "Netten, stokken en sprays"
:
- bespreking in het Tijdschrift voor de Politie nr 1/2 januari/ februari 2000, p. 31/32. "Een goede bijdrage aan de discussie, maar zeker niet het laatste woord"
- artikel in NRC 24 februari 1999
- advies politieberaden over pepperspray 14 april 1999
- artikel in Trouw 27 februari 1999
- artikel in Hervormd Nederland 27 mei 2000  In het artikel staat een fout: in "Netten en stokken en sprays" wordt wel degelijk verwezen naar het Stoa-rapport (als Wright, 1998), 2x zelfs (op pagina 30 en 81)
- opinie Karin Dekker (Groen Links gemeenteraadslid Groningen) in Trouw, 24 februari 2000
Onderzoekprogramma Geweld- en Gevaarbeheersing in Conflictsituaties
Onderzoekprogramma Geweld- en Gevaarbeheersing in Conflictsituaties